Onontgonnen potentieel

Wie aan topsport doet doet dit meestal niet voor de centen. Afgezien van de weinige grootverdieners in de sport zijn er veel atleten die moeten knokken om rond te komen. In hun jacht naar medailles en het vervullen van hun dromen liggen tal van financiële obstakels. De knagende onzekerheid over wat de toekomst brengt kruipt bij sommige atleten dan al snel in het hoofd en de benen.

Aanleiding tot het schrijven van dit blogbericht is het niet verlengen van het contract van Jeroen D'hoedt bij Atletiek Vlaanderen. Nochtans wordt D'hoedt in het communiqué dat hiertoe werd verstuurd omschreven als een diamant met een schitterende ontwikkelingslijn. De nagel op de kop als je naar zijn prestaties van het afgelopen jaar kijkt. Heersend in de Crosscup, 4de op het EK cross en half mei stak hij al overtuigend de limiet voor het EK op de 5.000 meter op zak. Een schaambeenblessure hield D'hoedt uiteindelijk weg uit Zürich.  D'hoedt kende de afgelopen jaren een moeilijke periode en leek er opnieuw bovenop te komen. Het topsportbeleid in Vlaanderen kent geen mededogen. Er worden prestaties gevraagd en haal je die niet dan kom je onherroepelijk op de wip. Atletiek Vlaanderen is een project binnen het Vlaamse topsportbeleid dat sinds 2008 is onderverdeeld in het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media.  Atletiek Vlaanderen werd destijds in het leven geroepen om ons land opnieuw te doen aansluiten met het roemruchte verleden op de fond en de halve fond. Het ontbinden van het contract van een van onze beste atleten in die discipline staat dan ook haaks op die visie. Zeker als je weet dat van de 6 nieuwelingen die het team in 2015 vervoegen er met Kimeli en Botterman slechts twee specialisten op 800 en 1500 bij komen.

Zelfredzaamheid
Het was een wanhopige D'hoedt die afgelopen zondag zijn verhaal deed in de Zevende Dag. Een kreet van wanhoop, waarmee hij hoopt alsnog privé-sponsoring te vinden. In het andere geval moet D'hoedt terug naar de tekentafel om na te denken over zijn toekomst als professionele atleet. Misschien moet D'hoedt maar eens te rade gaan bij Delfine Persoons. De West-Vlaamse verdedigde op Wapenstilstand met succes haar wereldtitel boksen bij de lichtgewichten. Persoons combineert haar sport met een fulltime job bij de politie en slaagt erin te presteren op topniveau. Daarvoor moet ze zich wel veel opofferingen getroosten. Zo zijn er maanden dat ze 29 dagen werkt om voor en na haar kampen genoeg verlof te kunnen opnemen. Met een gezonde dosis creativiteit en zelfredzaamheid kom ja als topsporter al een heel eind. Onze atleten moeten zichzelf in de toekomst beter verkopen en niet enkel rekenen op een contract bij Bloso.  Neem nu Nick Symmonds. Deze Amerikaanse atleet was het 2 jaar geleden zo beu om maar geen geen kledingsponsor te vinden dat hij halfnaakt een oproep lanceerde op Twitter. De tweet werd massaal gedeeld en Symmonds ligt nu onder contract bij Brooks.  Sociale media maken het voor topsporters mogelijk om direct in contact te treden met hun volgers en supporters. Er liggen op dat vlak  heel wat kansen voor het grijpen die je marktwaarde voor potentiële sponsors kunnen verhogen. En ook crowdfunding is een piste die op die manier een stapje dichterbij komt. Want wanneer mensen enkele euro's doneren willen ze daarvoor return in de plaats en is er voor privacy nog maar weinig plaats. Als topsporter ben je meer dan ooit een publiek figuur en als deze opofferingen ervoor kunnen zorgen dat je op professionele basis kan blijven presteren is het zeker het overwegen waard.

"Anno 2014 zijn we echter geëvolueerd naar een kluwen aan statuten en een versnippering van bevoegdheden waarin zelfs een kat haar jongen niet meer kan vinden." 

Tax Shelter
Toen men tien jaar geleden met de Tax Shelter voor de audiovisuele sector op de proppen kwam was dat een godsgeschenk waar de Belgische filmindustrie vandaag de vruchten van plukt. We scoren niet voor niets zo goed op internationale filmfestivals. Sinds de invoering van het systeem in 2003, waarbij bedrijven die investeren in Belgische films een belastingvermindering tegemoet zien tot 150 procent op het geïnvesteerde bedrag, groeide het aantal producties met maar liefst 250 procent. Een parallel systeem voor topsport is geen garantie voor succes maar zou voor heel wat atleten een stevig duwtje in de rug kunnen betekenen. Helaas wordt ook deze fiscale gunstmaatregel maar al te graag gebruikt in de jacht naar winstmaximalisatie. Bedrijven eisen in sommige gevallen zelfs een rendement voor hun investering. Dat kan de sportwereld deze bedrijven jammer genoeg niet bieden. Het enige rendement zijn eventuele medailles op kampioenschappen. Toch hoeft dat bedrijven er niet van te weerhouden te investeren in team X of atleet Y. Stel, als manager van een succesvol vleesverwerkend bedrijf zou ik graag investeren in de carrière van D'hoedt. Dankzij het systeem van de Tax Shelter zou ik bij een investering van 50.000 euro een vrijstelling krijgen op 750.00 euro gereserveerde winst. Met het gangbare tarief van 33,33 procent vennootschapsbelasting komt dit neer op een besparing van 25493 euro. In feite investeert die bedrijfsleider dus slechts 25000 euro. Een wetgevend kader specifiek gericht op topsport kan ervoor zorgen dat we binnen dit en 10 jaar richting 10 medailles gaan op de Olympische Spelen. Hoe je het ook draait of keert; succes in de sport en geld hebben een sterke aantrekkingskracht tot elkaar.

Dit blogbericht neigt stilaan naar doemdenkerij, al heeft het huidige topsportbeleid toch ook enkele

Jan Van Den Broeck is profatleet bij Defensie

verdiensten. Het op poten zetten van een volwaardig sociaal statuut voor atleten begin jaren 90 heeft zeker zijn verdiensten. Anno 2014 zijn we echter geëvolueerd naar een kluwen aan statuten en een versnippering van bevoegdheden waarin zelfs een kat haar jongen niet meer kan vinden. Hieronder volgt een kort overzicht van enkele statuten waar topsporters aanspraak op kunnen maken. Positief aan het systeem is de mogelijkheid om topsport te combineren met hogere studies. Het Topsportbeleid is voor de volledigheid overigens een regionale bevoegdheid. Het Bloso-Topsportenstudentenproject geeft beloftevolle topsporters de kans om zelf te ontdekken of een carrière in de topsport voor hen is weggelegd. Tot 21 jaar kunnen studenten genieten van 400 euro onkostenvergoeding per maand en kan er worden geschoven met lessenroosters in functie van wedstrijden. Vanaf 21 jaar kunnen zij eventueel rekenen op een bruto jaarsalaris van 25.000 euro. Het meest begeerd is de Tewerkstelling bij Bloso. Dit houdt een fulltime ondersteuning in op weg naar het beoogde doel. Hierbij wordt voornamelijk de klemtoon gelegd op de 10 focussporten die vastgelegd zijn in de ontwerptekst Topsportactieplan Vlaanderen III 2013-2016. Deze sporten zijn onder meer zeilen, judo, atletiek, gymnastiek.... Een Bloso-contract is voor elke topsporter de heilige graal omdat ook je trainingsstages worden bekostigd. Bekendste topsporter met zo'n Bloso-contract is Hans Van Alphen. Een speciale commissie beslist wie al dan niet een contract in de wacht sleept.  Daarnaast kunnen atleten ook opteren voor een statuut als topsporter bij Defensie. Zij combineren hierbij een job in het leger met hun topsportcarrière en krijgen hierbij alle faciliteiten om te trainen. Vaakst gehoorde kritiek hierbij is dat dit systeem voornamelijk de 'mindere goden' aantrekt die niet in aanmerking komen voor een fulltime contract bij Bloso. Men wil op termijn dan ook af van het systeem. Verder is er nog de mogelijkheid om via een omweg langs het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media een contract in de wacht te slepen. Concreet gaat het dan om Atletiek Vlaanderen en het Topsport-Vlaanderen wielerteam. Deze versnippering en gegoochel met instanties maakt dat er van een coherent topsportbeleid weinig sprake kan zijn ondanks de goede intenties.

 Als professionele sporter, die niet het geluk heeft om in een telegenieke sport als het wielrennen of het voetbal terechtgekomen te zijn, is het een continue 'struggle for life".  Het staat iedere atleet vrij om zijn eigen sportieve droom na te jagen. Bij deze een oproep aan iedere professioneel bedreigde topsporter met potentieel. Grijp je kans, 'think out of the box'. Gooi die oogkleppen weg en vecht voor je carrière. Hoe mooi zou het zijn moest D'hoedt zijn criticasters lik op stuk geven en in Rio een finale lopen op de 3.000 meter steeple.